SAGEN EN LEGENDEN

SINT MARGRIET, ZES WEKEN REGEN OF ZES WEKEN NIET

TOELICHTING

In het eerste verhaal zijn de heiligendag (Sint Margriet, 10 jun; heilige, weerspreuken) en sprookje of anecdote op een merkwaardige manier met elkaar verstrengeld geraakt; de Margriet uit dit verhaal spreidt immers weinig voorbeeldig en heilig gedrag ten toon, en krijgt aan het eind van de vertelling dan ook terecht haar trekken thuis. (Nederlandse Volksverhalenbank).
In de tweede versie is Margriet op reis en zijn de rollen omgedraaid.

SINT MARGRIET, ZES WEKEN REGEN OF ZES WEKEN NIET (I)

Het spreekwoord zegt: "Sint Margriet: zes weken regen of zes weken niet", of "Als Sint Margriet pist, pist ze zes weken". Daar zit het volgende verhaal aan vast: Sint Margriet is een rijke en gierige vrouw. Als een oud vrouwtje om onderdak komt vragen, weigert ze dit. Haar arme buurvrouw, met een garen- en bandwinkeltje, is wel gastvrij. De volgende ochtend wordt dit beloond: het werk dat de gastvrije vrouw het eerst zal doen, dat zal ze zes weken doen. Als een klant om een el band komt, blijft ze zes weken meten, en beschikt daarna dus over een kapitaal aan band. Sint Margriet is jaloers en neemt zich voor om de volgende keer haar slag te slaan. Een jaar later geeft ze het vrouwtje wel onderdak. De gebruikelijke beloning volgt. Griet had zich voorgenomen om rijksdaalders te gaan tellen, maar moet eerst plassen. Zes weken heeft ze zitten plassen.

SINT MARGRIET, ZES WEKEN REGEN OF ZES WEKEN NIET (II)

De heilige Margriet trekt door een streek. Ze vraagt of ze kan overnachten bij een rijke boerin, maar de boerin weigert haar toegang tot haar huis. Dan gaat St. Margriet naar een arbeidersvrouw toe en bij haar mag ze wel blijven. St. Margriet vertrekt de volgende morgen en zegt tegen de vrouw dat alles wat ze de komende zes weken zal doen, gezegend zal zijn. De vrouw begint met het meten van linnen en zes weken lang meet ze linnen.
Het volgende jaar trekt St. Margriet weer door dezelfde streek. De rijke boerin heeft het verhaal over de arbeidersvrouw gehoord en geeft nu wel onderdak aan Margriet. De heilige blijft overnachten bij de boerin en de volgende dag zegt ze ook tegen de boerin dat al haar werkzaamheden voor zes weken gezegend zullen zijn. De boerin wil als eerste geld gaan tellen in de hoop dat ze dit zes weken lang zal blijven doen. Ze moet echter nog eerst even plassen. Ze plast zo lang dat de Oostzee is ontstaan.