WOLKENATLAS

Cumulus humilis: Kleine 'mooi-weer' stapelwolken boven warmer land, daar vindt opstijging van warme lucht plaats. Boven de koelere zee verdwijnen deze, er is daar geen thermiek.

Rojle Klint, Dk (view: NE) - 2005-09-29 13:50 MEZT

Cumulus humilis: Ander voorbeeld aan de Britse zijde van "Het Kanaal".

Dover, UK (view: E) - 2008-10-06 - 12:37 GMT (zomertijd)

Cumulus humilis: Cumulus humilis wolken zijn aan de bovenzijde afgeplat.

Hinge, Dk (view: SW) - 2010-09-05 - 14:45 MEZT

Cumulus humilis: Een rij van kleine Cumulis humilis. Dat het aan de onderzijde van de wolk wat vochtiger is, is te zien door de schaduwwerking onder de wolken. Ook op de foto enkele Cumulus fractus.

Westbroek, NL (view: SW) - 2010-05-18 - 19:55 MEZT

Cumulus humilis radiatus: Deze kleine Cumuluswolken liggen in evenwijdige rijen met een verdwijnpunt aan beide zijden van de horizon. Dat verschijnsel wordt "radiatus" genoemd.

Vleuten, NL (view: N) - 2012-04-01 - 16:00 MEZT

Cumulus fractus zijn kleine rafelige structuren, doorgaans zijn ook andere Cumuli wolken present. Deze Cumulus fractus is ingebed in een op rook gelijkend bed van waterdamp. In het verleden werd dat appart vermeld als Fumulus.

Maarssen, NL (view: SW) - 2010-07-18 - 15:06 MEZT

In deze Cumulus fractus zijn irrisaties te zien. Boven deze Cumulus bevindt zich op een hoger niveau nog een Altocumulus lenticularis, ook met irristaties. Irisatie treedt vooral op in waterwolken met een druppelgrootte van ongeveer 2 mu. De grootte van de druppels bepaalt de kleur.

Maarssen, NL (view: S) - 2010-08-25 - 12:57 MEZT

Cumulus mediocris: Dit zijn middelmatig opbollende stapelwolken waarvan de toppen op bloemkooltjes beginnen te lijken.

Winterswijk, NL (view: NE) - 2010-07-17 - 14:18 MEZT

Cumulus mediocris radiatus: Middelmatig opbollende stapelwolken in lange rijen (straten) met een verdwijnpunt (radiatus) aan de horizon.

Maarssen, NL (view: S) - 2011-05-04 - 15:06 MEZT

Cumulus mediocris pileus: Het kapje boven deze opbollende stapelwolk wordt pileus genoemd. De Cumulus bestaat zelf uit water, maar de top van wolk bevriest. Deze ijswolk heeft een dradig uiterlijk. Goed beschouwd is dit kapje een Altcumulussoort, maar behoort tot de Cumulus.
Meestal is zo'n kapje maar een paar minuten te zien voordat deze oplost.

Maarssen, NL: (view S) - 2011-05-14 - 17:39 MEZT

Cumulus congestus: Een hoog opbollende stapelwolk (als leidraad cumuluswolken met een hoogte die groter is als de basis) wordt congestus genoemd. In ons gematigd klimaat valt er geen neerslag uit. De wat blasse kleur ontstaat door aanwezige nevel in de hogere luchtlagen.

Maarssen, NL (view: SE) - 2011-08-14 - 15:20 MEZT

Cumulus congestus: Deze hoog opbollende langgerekte stapelwolk markeert een zogeheten zeewindfront. In de avond kan na een warme zomerdag de zeewind zelfs de provincie Utrecht bereiken. Voor de wolk uit is warm. Daarachter is het een stuk koeler. Er valt geen neerslag uit de wolk.

Maarssen, NL (view: N) - 2003-08-30 - 18:55 MEZT

Cumulus congestus: Hoe groot/hoog de cumulus congestus ook is, deze heeft in ons gematigde klimaat altijd een scherpe bloemkoolachtige structuur. Aan de zijkant begint zich Stratocumulus cumulogenitus te vormen. Er valt geen neerslag uit.

Folkestone, UK (view: E) - 2011-07-06 - 12:39 GMT (Zomertijd)

Cumulus congestus: Deze hoog opbollende langgerekte stapelwolk helt sterk voorover. Een teken dat het in de hogere luchtlagen harder waait. Een aanwijzing voor een aankomende weersverslechtering.

Mols Bjerge, Dk (view: W) - 2006-08-26 - 15:10 MEZT

Cumulus congestus pileus: Hoog opbollende stapelwolk voorzien van een kapje (plieus). Dit kapje bestaat uit ijskristallen, terwijl de stapelwolk uit waterdruppels bestaat.

Hinge, Dk (view: SW) - 2010-08-29 - 17:32 MEZT

Cumulus congestus stratocumulomutatis: Deze hoog optorende donderkoppen zijn ge-evolueerd uit Stratocumulus castellanus. Castellanus duidt op kantelen, zoals bij forten en kastelen. zodra de kantelen gaan uitgroeien wordt ook de soort ingedeeld bij Cumulus congestus. De wolk heeft een interne verandering ondergaan (mutatis). De wolkenbasis ligt op gelijke hoogte en de optorende wolken liggen in rechte lijnen. Deze donderkoppen komen voor bij onweersituaties, en kunnen ook zelf uitgroeien tot een bui.

Maarssen NL, (view: W) - 2004-08-13 - 14:45 MEZT

Cumulonimbus calvus: Zodra de toppen van een Cumulus congestus beginnen te bevriezen verandert zo'n wolk in een buienwolk. Het bevriezen verraadt zich doordat de harde bloemkoolstructuur wat dradig begint te worden. Dit dradige bestaat uit kleine ijskristallen en daarmee begint ook het neerslagproces op gang te komen. Deze wolk heeft zojuist zijn neerslagstadium bereikt.

Maarssen, NL (view: NW) - 2010-08-10 - 12:17 MEZT

Cumulonimbus calvus pannus: Ook deze wolk heeft net zijn buienstadium bereikt. De toevoeging 'calvus' duidt op kaal. Volwassen buienwolken hebben vaak een top bestaande uit een aambeeldvorming of harig dak, dat ontbreekt hier. Pannus duidt op de kleine wolkjes die te zien zijn tussen de electiriciteits draden. Tussen de wolken basis en de pannus is beeld wat minder doorzichtig veroorzaakt door vallende neerslag. In dit geval waarschijnlijk sneeuw. Op het nul-graden niveau gaat de sneeuw smelten en dat onttrekt warmte uit de atmosfeer, wat weer tot die kleine wolkjes leidt.

Maarssen, NL (view: NW) - 2010-08-10 - 12:17 MEZT

Cumulonimbus calvus praecipitatio: Een ander voorbeeld van een kale buienwolk. Ook hier is de vorming van ijskristallen in de wolkentoppen al tot stand gekomen. Onder de wolk zien we valstrepen die het aardoppervlak bereiken. Dit is neerslag die wordt aangeduid als praecipitatio.

Gesundaberget, S (view: NE) - 2002-06-09 - 16:17 MEZT

Cumulonimbus calvus velum praecipitatio : Hier is een complex van cumulonimbus wolken te zien. Deze wolken groeien niet boven het altocumulusdek uit. (de witte schaapjeswolken). Er is immers geen schaduwwerking op dit wolkendek te zien of harige kap. Dat rechtvaardigt indeling bij de soort 'calvus'. De twee buien aan de andere zijde van baai laten neerslag vallen en aan de rechterzijde is een bui in aantocht die ook onweer meebracht. Alle bewolking op deze foto worden gerekend tot de cumulonimbus. Het altocumulusdek verbindt alle cumulonimbi onderling en wordt velum genoemd.

Folle Strand, Dk (view: SW) - 2010-09-03 - 16:00 MEZT

Rojle Klint, Dk (view: W) - 2009-05-11- 21:01 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: Deze stratocumulus is ontstaan door het uitspreiden van cumulus aan de aan de top van de stapelwolk. Aan de linkerzijde is te zien dat de basis van de cumulus lager ligt dat de bovenliggende stratocumulus. Door een wisseling van luchtlagen (inversie) kan de wolk niet verder naar boven uitgroeien en daardoor spreidt deze zich steeds verder uit. Vergelijk het met waterdamp uit een pan met heet water wat door een erboven gehouden deksel gedwongen wordt uit te wijken naar de zijkanten.
Rechts is een veld met stratocumulus te zie waarvan de Cumulus eronder al verdwenen is.

Maarssen, NL (view: E) - 2010-08-18 - 19:42 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: Boven de cumulustoppen bevinden zich uitgestrekte velden met Stratocumulus welke ontstaan zijn door uitspreiden de deze Cumulus.

Holtug, Dk (view: N) - 2015-05-14 - 15:04 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: Het loont de moeite om de veranderingen van de wolkenlucht fotografisch vast te leggen. De opname is de eerste van een serie waarop de omvorming van een Cumulus congestus naar Stratocumulus cumulogenitus te volgen is. Rechts van de Cumulus is al te zien dat wolk zich aan uit uitspreiden is.

Vleuten, NL (view: E) - 2011-05-31 - 21:30 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: 10 Minuten later zien we dat de wolk vanaf de onderzijde aan het oplossen is. Nog zijn een paar kolommen te zien waar convectie plaatsvindt. Zij fungeren als het ware als een schoorsteen waarmee vochtige lucht naar boven gevoerd wordt, en zich aldaar gaat uitspreiden.

Vleuten, NL (view: E) - 2011-05-31 - 21:40 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: In het volgende stadium zien we dat de convectie van onderaf snel begint af te nemen en dat de top van de wolk steeds meer uitspreidt.

Vleuten, NL (view: SE) - 2011-05-31 - 21:46 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: De convectie is geheel gestopt van de de grootse Cumulus resteert alleen alleen nog een restant in de vorm van een Stratocumulus, ontstaan door uitspreiding van de Cumulus congestus.

Vleuten, NL (view: SE) - 2011-05-31 - 21:52 MEZT

Stratocumulus cumulogenitus: Tussen de twee linker lichtmasten is een grijze laag met Stratocumulus zichtbaar. Dat deze Stratocumulus niet gevormd door uitspreiding van Cumulus is aan de rechterzijde te zien. De Stratocumulus is hier wat lichter van kleur, maar erachter is ook te zien dat de Cumulus congestus boven de Stratocumulus uitsteekt. Hier is de Cumulus de producent van de Stratocumulus.

Maarssen, NL (view: E) - 2010-08-05 - 14:16 MEZT

Stratocumulus stratiformis opacus perlucidis: Een groot uitgestrekt veld (stratiformis) met donkere beschaduwde schollen (opacus). Tussen de schollen door is soms wat blauw van de hemelachtergrond (perlucidus) te zien.

Maarssen, NL (view: SE) - 2010-11-17 - 09:29 MET

Stratocumulus stratiformus translucidus perlucidus: In dit doorschijnende stratocumulusveld veroorzaakt de maan een corona. Corona's ontstaan vooral in wolken bestaande uit waterdruppels.

Winterswijk, NL (view: E) - 2011-10-13 - 23:50 MEZT

Stratocumulus stratiformis perlucidus: Een door de A2 en Vleuten verlichte onderzijde van een stratiform dek van Stratocumulus.

Maarssen, NL (view: SW) - 2011-11-23 - 23:05 MET

Intens indigo blauwe Stratocumulus met aan de horizon de schemeringskleuren van de ondergaande zon. De blauwe kleur van de wolken ontstaat omdat deze in dit avondlicht vooral het instralend blauw licht van de atmosfeer reflecteert.

Folle Strand, Dk (view: SW) - 2010-09-07 - 19:55 MEZT

Stratocumulus rond zonsondergang en als geheel geleidelijk oplossend. Deze Stratocumulus is niet gevormd uit Cumulus, maar was al een groot deel van de dag aanwezig.

Vleuten, NL (view: N) - 2012-04-29 - 20:59 MEZT

Deze Stratocumulus lenticularis is, zoals de naam zegt lensvormige en heeft een duidelijke radiale structuur met 2 verdwijnpunten. Golvingen (undulatus) is bij het rechter verdwijnpunt te zien.
Deze Stratocumulus bevindt zich op het niveau van een zogeheten Low level jet. Een straalstroom op ongeveer 1,5 km hoogte en voor kan komen in buiige situaties. De volgende dag vielen er inderdaad onweersbuien.

Vleuten, NL (view: N) - 2010-08-21 - 20:39 MEZT

Stratocumulus undulatus: Stratocumulus in golvingen. Deze wolkenrollen onstaan op de dezelfde wijze, als golven op het wateroppervlak. Alleen hier strijkt een luchtmassa over een andere luchtmassa waardoor de golfstructuur ontstaat.

Vleuten, NL (view: N) - 2011-07-11 - 21:48 MEZT

Stratocumulus stratiformis duplicatus: Meervoudige lagen van hetzelfde wolkentype op verschillende niveau's in de atmosfeer noemen we duplicatus. Juist boven de daken is de eerste laag te zien, daarboven ligt een lichtere tweede laag Stratocumulus stratiformis.

Maarssen, NL (view: N) - 2012-04-19 - 08:22 MEZT

Stratocumulus castellanus wolken duiden op onstabiliteit op het niveau van de wolk. Zij zijn soms voorboden van (onweers)buien. In dit geval zijn de wolken gevormd in een heiige laag die aan het afkoelen is.

Vleuten, NL (view: W) - 2011-09-02 - 20:28 MEZT

Stratus nebulosus opacus: De naam stratus verwijst naar dek, afdekkend. De saaie wolk is niet mooier te maken, helaas. Er zit ook geen structuur in, dat wordt nebulosus genoemd en opacus verwijst naar beschaduwd, donker. Uit stratus kan motregen en motsneeuw vallen.

Maarssen, NL (view: S) - 2010-12-06 - 16:04 MET

Stratus nebulosus opacus: Hier wordt de Stratus, ook wel laaghangende bewolking genoemd, belicht door verlichting langs de N230 (achter de molens) en door Utrecht (rechts).

Oud Zuilen, NL (view: E) - 2011-11-06 - 22:22 MET

Stratus nebulosus translucidus: Dit Stratusdek is dun genoeg om de plaats van de zon te kunnen bepalen (translucidus). In Stratus is de zon altijd scherp omlijnt.

Maarssen, NL (view: SE) - 2010-12-07 - 11:16 MET

Stratus fractus: Wanneer Stratus aan oplossing onderhevig is, kan deze deze uiteenvallen in grove en diffuse, meest structuurloze wolkenflarden. Dit is Stratus fractus van het bestendige weertype.

Westbroek, NL (view: SE) - 2010-10-08 -10:06 MEZT

Stratus fractus pannus: Onder regenwolken bevinden zich soms voortjagende wolkenflarden. Dat is Stratus fractus van het slecht weertype (pannus). De wolken bevinden zich nabij het smeltniveau van de vallende neerslag. Het smelten kost veel energie. Deze energie wordt uit de omgeving gehaald en daarmee koelt de lucht af. Afkoelende lucht kan minder waterdamp bevatten en de lucht raakt verzadigd met waterdamp. Deze waterdamp condenseert tot wolken.

Maarssen, NL (view: NW) - 2010-08-10 - 18:47 MEZT

Stratus fractus pannus: Deze pannus heeft een heel andere ontstaanswijze. Na een hete periode was de grond erg warm geworden. Een flinke onweersbui bracht verkoeling en het regenwater verdampte op de warme grond erg snel, resulterende in deze voortjagende pannus.

Maarssen, NL (view: NW) - 2010-07-14 - 20:34 MEZT

Cumulus en Stratocumulus met verschillende basishoogten en waarbij de Stratocumulus niet gevormd is uit een Cumulus.

Maarssen, NL (view: SE) - 2010-07-15 - 16:26 MEZT

Cumulus en Stratocumulus: Juist boven de horizon ligt een band met Cumulus congestus verlicht door Utrecht stad en de A2. Daarboven Stratocumulus stratiformis.

Vleuten, NL (view: SE) - 2011-08-24 - 22:39 MEZT

Cumulonimbus capillatus incus praecipitatio: Deze bui komt vanuit het westen aanstormen. De harige kuif (capillatus) heeft de vorm van een aambeeld (incus) en de regenboog verraadt dat er ook regen (praecipitatio) uit valt. Andere vormen van neerslag uit Cumulonimbus zijn sneeuw, hagel, korrelhagel en korrelsneeuw.

Leiden, NL (view: W) - 2010-09-25 - 10:01 MEZT

Cumulonimbus capillatus incus: Doordat buien vaak hoog optoren kunnen deze bij helder weer al van grote afstand worden waargenomen. Deze bui is gespot in Breskens en bevond zich in het Rijnmond gebied. Ook hier is het aambeeld goed te zien.

Breskens, NL (view: N) - 2008-07-19 - 15:48 MEZT

Cumulonimbus capillatus incus: Een buienlijn met onweer waarin door de bliksem ook de vorm te zien is ondanks de nachtelijke duisternis. Duidelijk is een aambeeld (incus) te herkennen. Ter hoogte van Winterswijk bevonden de buien zich in de regio Münster/Osnabrück.

Winterswijk, NL (view: E) - 2016-08-27 - 22:47 MEZT

Cumulonimbus capillatus incus praecipitatio: Op de sferische afbeelding is rechtsonder (noordoostelijk richting) een buienwolk te zien met een aambeeld (incus). Dit aambeeld bestaat uit ijskristallen. Dat is te zien aan de dradige structuur (capillatus). Linksboven (zuidwestelijke richting) is bevindt zich nog een restant van een oude bui. Dit is Cirrus spissatus cumulonimbogenitus (zie voor details CH3).

Vleuten, NL (view: N) - 2012-04-22 - 15:13 MEZT

Cumulonimbus capillatus pannus praecipitatio: Alhoewel de toppen van deze bui niet te zien zijn, was deze bui bij nadere beschouwing wel voorzien van een harige kuif. De neerslag veroorzaakt enige pannus. Het eigenaardige licht ontstaat doordat de laagstaande zon diep in de wolk doordringt waardoor het lijkt dat deze van binnenuit verlicht wordt.

Maarssen, NL (view: SW) - 2012-01-05 - 16:35 MET

Cumulonimbus capillatus incus praecipitatio: Uit het overhangende aambeeld van deze naar het oosten wegtrekkende bui regent het nog even stevig door. In de door de zon beschenen neerslag is een fraaie regenboog te zien. Regenbogen bij buien zijn te zien als de zon lager staat dan 40° boven de horizon.

Winterswijk, NL (view: E) - 2011-10-08 - 17:20 MEZT

Cumulonimbus capillatus: Buien gelden als ware wolkenfabrieken. Op de linkerhelft is de bui terug te vinden met de (wat verscholen) harige kap (capillatus). Alle overige bewolking in de omgeving van de bui worden ook tot de Cumulonimbus gerekend.

Maarssen, NL (view: SE) - 2011-07-21 - 15:48 MEZT

Cumulonimbus capillatus praecipitatio: Bij nachtelijk duister is het soms niet uit te maken of de neerslag uit een bui valt of uit Nimbostratus. Komt er onweer voor dan is de wolk in deze omstandigheid per definitie een Cumulonimbus capillatus.

Maarssen, NL (view: N) - 2011-09-10 - 22:50 MEZT

Cumulonimbus capillatus mamma: Bolvormige uitzakkingen aan de onderzijde van de bui, vaak de onderzijde van de overhangende buienkap, worden met mamma aangeduidt vanwege de gelijkenis met borsten of uiers e.d.

Maarssen, NL (view: SW) - 2011-06-28 - 09:56 MEZT

Cumulonimbus capillatus arcus praecipitatio: De buienkraag die deze Cumulonimbus met zich meedraagt wordt arcus (boog) genoemd. De neerslag is te zien daar waar het achter de buienkraag egaal grijs is.

Amtjärn, S (view: NE) - 2002-06-10 - 18:30 MEZT

Cumulonimbus capillatus incus velum praecipitatio: Hier bevinden we ons tussen twee buiencomplexen in. Uit beide buien valt neerslag. Het aambeeld van de buien reikt tot over het zenit en verbindt beide buien. Zo'n verbinding wordt velum genoemd. In oostelijke rechting is het aan de horizon gelig. Dat komt doordat doorvallend licht gebroken wordt, onder meer door de hogere luchtvochtigheid onder de buienwolk.

Vleuten, NL (view: N) - 2012-04-12 - 15:04 MEZT

Cumulonimbus capillatus arcus: De vorm van deze buienkraag (arcus) wordt informeel ook wel shelfcloud genoemd. De kromming van deze shelfcloud op de foto wordt vooral veroorzaakt door de verdwijntpunten aan de kim. Voor de shelfcloud waait een stevige wind rond de bui die hem een fraai gerond en rechtopstaand uiterlijk geeft en waar zijn naam ook vandaan komt: in de letterlijke betekenis als plankwolk. Komt zoiets op je af, wees dan gewaarschuwd. Er kan van alles inzitten: zware rukwinden en hagelstenen als duiveneieren of wateroverlast in korte tijd.

Maarssen, NL (view: W) - 2012-06-21 - 20:23 MEZT

Cumulonimbus capillatus arcus praecipitatio: Deze wolken gaan snel. Als je ze opmerkt ben je eigenlijk al te laat. Amper 2 minuten na vorige opname was de buienkraag al overgetrokken. LInks kijken we nog onder de buienkraag door en we zien dat deze shelfcloud inderdaad een muur van wolken is; waarmee de 'plankwolk' zijn naam eer aan doet. Meer naar rechts zien we de neerslagschermen naderen.

Maarssen, NL (view: S) - 2012-06-21 - 20:25 MEZT

Cumulonimbus capillatus: De ondergaande zon schijnt tegen zijkant van de buienwolk. De zonnestralen reiken tot in de neerslag en daar is een zogenaamde 'rode regenboog' te zien. Duidelijk is te zien dat regenbogen altijd op tegenovergestelde plaats van de zon staat.

Vleuten, NL (view: N) - 2016-06-23 - 21:50 MEZT