DIGITALE BIBLIOTHEEK
LACAILLE - COELEM AUSTRALE STELIFERUM
Titel: Coelum australe stelliferum
Auteur: de Lacaille, Nicolas-Louis
Uitgever / Plaats van uitgave / Jaar: Hipp. Lud. Guerin et Lud. Fr. Delatour / Parijs / 1763
Coelum australe stelliferum (27,9 Mb); via ETH-Bibliothek (Zwitserland).
De reproducties op deze pagina zijn geplaatst onder licentie. Bekijk de eventuele Creative Commons gebruiksvoorwaarden op de site van de rechthebbende.
Nicolas-Louis de Lacaille ((Rumigny (F), 15 maart 1713 - Parijs (F), 21 maart 1762) was een Frans astronoom. Na geruime tijd met Giovanni Domenico Cassini te hebben samengewerkt aan de kartering van Frankrijk, werd hij in 1739 hoogleraar aan het Collège Mazarin. Hij kreeg daar in 1746 zijn eigen sterrenwacht. In 1750 werd De Lacaille door de Académie des Sciences uitgezonden naar Kaap de Goede Hoop waar hij tot 1754 een groot aantal waarnemingen en metingen deed in samenwerking met Lalande. In Zuid-Afrika stelde De Lacaille de eerste bruikbare stercatalogus voor de zuidelijke hemel samen: Coelum australe stelliferum. Deze catalogus werd na zijn dood in 1763 uitgegeven samen met een kaart. In de catalogus stelde De Lacaille 14 nieuwe sterrenbeelden voor op het zuidelijke deel van sterrenhemel. De catalogus voorzag ook een uitbouw van het systeem om de sterren in de nieuwe sterrenbeelden van Bayer letters en Flamsteed nummers te voorzien.
De nieuwe sterrenbeelden van De Lacaille zijn in alfabetische volgorde: Antlia (Luchtpomp), Caelum (Graveerstift), Circinus (Passer), Fornax (Oven), Horologium (Slingeruurwerk), Mensa (Tafelberg), Microscopium (Microscoop), Norma (Winkelhaak), Octans (Octant), Pictor (Schildersezel), Reticulum (Net), Sculptor (Beeldhouwer) en Telescopium (Telescoop). Voorts stelt De Lacaille voor om Argo (Schip van de Argeonauten) vanwege de grote omvang te splitsen in: Carina (Kiel), Pyxis (Compas), Puppis (Achtersteven) en Vela (Zeilen).
Het sterrenbeeld Tafelberg is het enigste aardse geografische object wat een plaats kreeg aan de sterrenhemel en verwijst naar de locatie waar De Lacaille zijn waarnemingen in Zuid Afrika heeft verricht. De naam Schildersezel is later verkort tot Schilder en het sterrenbeeld Net, een weinig verplaatst, is een eigenlijk een nieuwe naam voor het oudere sterrenbeeld Rhombus (Ruit) wat in 1621 door Isaak Habrecht was geïntroduceerd.
In de atlas Atlas céleste de Flamstéed, editie 1795, van Jean Nicolas Fortin is de kaart gereproduceerd.
KAARTEN
Klik op de afbeelding voor een groter formaat.
De nieuwe sterrenbeelden van De Lacaille.