Nederlands English Home Contact Disclaimer Sitemap Nieuw/New

WEERSPREUKEN

MAART


Bening, Simon; ca 1515; Da Costa Hours; Brugge
Morgan Library & Museum

GEDICHT

 

Laat de lieve wonderbronne,
laat het leutig zonnevier,
laat de verre blommen kommen,
laat weerom de lente alhier.

(Guido Gezelle)

In deze maand, naar een oude sage,
Bevinden zich tien zomerse dagen.
Die redenatie is vrij dom,
En feitelijk slechts een rekensom.
Want een en twintig, welbekend
Is officieel het winterend.
Maar d'eerste dagen, menig keer
Verschaffen stralend zonnig weer.
Daarna is het zeer wispelturig;
Een mixtum-neerslag valt gedurig.
Soms wordt de kou weer scherp geslepen;
De wolken drijven rond als schepen.
De zon wel lekker, koud om een hoekje;
Men wordt verkouden als een snoekje.
Men denkt: "nu is de winter henen";
Daar vallen fikse hagelstenen.
Soms ziet men 't eerste groen verschijnen;
O ! als dit maar niet moet verkwijnen.
Wat voorts de maand van Maart ons biedt,
Dat is het katten-minnelied.

(P. de Haas)

 

 

WEERSPREUKEN MAART

 
Maartse regen,
brengt geen zegen.
Smoor te maerte, is vloed te meie.
   
Vriezende januari, natte februari,
droge maart, regen in april,
is de boeren hunnen wil.
Maartse wind en aprilse regen,
beloven voor mei de grootste zegen.
   
Februari met veel sneeuw,
een droge maart en een natte april,
voorspellen een goed jaar.
Als maart niet gaart,
april niet wil,
doet mei,
het voor allebei.
   
Zo menig vorst in maart, zo menig dauw in april. Natte maart, veel gras.
   
Vochtige maart,
de boeren smarten baart.
Lentemaands ruwheid,
geeft zomermaands luiheid.
   
Een natte maart,
is niks waard
Een droge maart,
is een lente (of zomer) te paard,
en zaait vruchten in de haard.
   
Maartse sneeuw, is mest op de akker. Als maart zacht is in wil,
verwacht men koude in april.
   
Maartse sneeuw, is mest op het vlasland. Maartse buien, die beduien,
dat de zomer aan komt kruien.
   
Maartse snee,
doet akkers en velden wee.
Of als komt of als hij scheidt,
heeft maart zijn gift bereid.
   
Nooit is maart zo goed,
of het sneeuwt een hoed.
Voor maart ziet de boer liever een wolf in het veld dan een schaap.
   
Daar is geen maart zo goed,
of het sneeuwt op d'r boer z'n hoed.
Maart roert zijn staart.
   
Sneeuw in maart,
vrucht en druif nadeel baart.
Maart speelt met zijn staart.
   
Maartse regen,
brengt zomerzegen
Als maart geeft aprilweer,
dan geeft april maarts weer.
   
Maart koel en nat,
veel koren in het vat
Sneeuw en hagel, regen wind,
daarvan is maart een vrind.
   
Unne dreuge mert,
is goud wert.
Maarte, maarte 
wat hebt ge een vuile staarte.
   
De maartse maan,
brengt kwaad weer aan.
Droge maart, natte april en koele mei,
vullen de schuur en de kelder erbij.
   
Stuift het stof in maart,
het is de boer goud waard.
Een goede maart,
is niet veel waard.
   
Een schepel stof in maart,
is een krone waard
Een inhoudende maart,
is geld waard.
   
Een droge maart
is goud waard,
als het in april
maar regenen wil.
Wie grote bonen wil eten,
moet de maart niet vergeten.
   
Een droge maart
is goud waard,
vochtige maart,
dure haard.
Wat maart niet wil,
neemt april.
   
Een droge maart en natte april,
dat is naar de boeren hun wil.
Danst het lammetje in maart,
april vat 't bij zijn staart.
   
Een droge maart en natte april,
dan doet de landman wat hij wil.
De maand maart,
heeft 't venijn in de staart.
   
Een droge maart en natte april,
is alle boeren schuren vol.
Maart zonder bloemen, zonde dauwe,
brengen ons op het eind in het nauwe.
   
Maart droog en april nat,
geeft veel koren in het vat.
Het is in 't begin of op 't eind,
dat maart ons zijn gaven zendt.
   
Een natte maart,
geeft veel lijnzaad.
Donder in maart,
vorst in april.
   
Maart droog, mei nat,
veel hooi en zaad zat.
Geeft maart al veel gedonder,
dan is een witte Paas geen wonder.
   
Maart met een lange staart,
brengt later spek en pens aan de haard.
Donder in maart, sneeuw in mei.
   
Maart pakt ze bij de staart,
april bij de bil.
Wil maart reeds donder,
dan is sneeuw in mei geen wonder.
   
Droogte en stof in maart,
is de boer heel wat waard.
Dondert 't in de maand maart,
in mei dekt sneeuw de aard.
   
Brengt maart storm en wind,
de sikkel is de boer goed gezind.
Als het dondert op een kale maartse top,
voeren de boeren de aren op.
   
Maart wind en april regen,
beloven de boer veel zegen.
Zuiverend en bijzonder vruchtbaar, is in maart de donder.
   
Maart guur,
volle schuur.
Donder in maart,
zegen voor d'aard.
   
Zijn in maart de wolken groots en wijd,
in mei is het dan het gewas dat goed gedijt.
Zoveel nevels zich in maart vertonen,
met zoveel onweer zal de zomer lonen.
   
Als in maart de muggen dansen, sterven de schapen. Zoveel nevels in maart,
zoveel onweders in de zomer.
   
Danst in maart de mug,
veel schapen op een dooie rug.
Zoveel nevel in maart,
zoveel regen na Pasen.
   
Dansen in maart de muggen rond,
dan is dat voor de schapen niet gezond.
De eerste donder in maart,
pakt de elft bij zijn staart.
Elft is een zeevis die voor het paaien de rivier optrekt.
   
Een vlo in maart,
is een daalder waard.
Wie zich zelfe bemint,
wachte zich voor maartse en aprilse wind.
   
Veel wind in maart,
geeft appels in de gaard.
Maartse zon en aprilse wind,
bederven menig schoon kind.
Dan krijgen kinderen sproeten.
   
Als het in maart fel waaien wil, zal er veel fruit komen. Voor oude lieden heeft maart,
kwaad in hare staart.
   
Maart houdt de ploeg bij de staart,
april houdt ze weer stil.
Kom ik over maartje,
dan heb ik nog een jaartje,
en hij stierf op 1 april.
   
Maart geeft doorgaans 12 zomerse dagen, april staat er borg voor. Oh, maart, wat roert ge uw staart,
elk is verkouden, hoest en kucht
en snakt naar zoele, reine lucht.
   
Mist in maart, is water of vorst in mei. Zaai in maart niet te vroeg, 
er is nog tijd genoeg.
   
Een droge maartewind,
maakt de boer goed gezind.
Als de R is in de maand,
is het weer niet altijd meegaand.
   
Oktober weer komt in maart terug. Hoor je de koekoek al eind maart,
Doof dan gauw maar de haard.
 

MERKELDAGEN

 

01 mrt

ALBINUS

Als het weder is van goede zin,
trekt de kou nu z'n staartje in,
en 's morgens reeds de eerste meert,
zegt men welkom aan de kwiksteert.
St. Albijn,
verandert suiker in azijn.
Maart kan veranderlijk zijn.
   
Regent het met Sint Albinus dat het giet,
dan doet de boer dat veel verdriet.
 

03 mrt

CUNIGONDIS

Een lachende Cunigoende,
brengt de boodschap van het goede.
 

05 mrt

ADRIANUS VI

Regen op St. Adriaan, 
laat niets meer droog staan.
 

10 mrt

VEERTIG MARTELAREN

Zoals het weer de veertig martelaren vindt,
zo blijft het veertig dagen met z'n wind.
Als de vorst de veertig martelaars brachten,
dan houdt zij die nog veertig nachten.
 

12 mrt

GREGORIUS DE GROTE

Is het weer op St. Gregorius dol,
dan kruipt de vos al reeds uit zijn hol.
Is het mooi en zonder vlagen,
schuilt hij nog veertig dagen.
Zo de wind staat op St. Gregorius,
staat hij nog veertien dagen.
 

14 mrt

MATHILDE

St. Mathilde komt uit de hoeken,
met hagelstenen bakt zij koeken.
De eerste donder bromt,
als St. Mathilde komt.
 

17 mrt

GERTRUDIS VAN NIJVEL

St. Geertruid, die mooie bruid,
blaast de snijder de kaars uit.
De kleermaker kan voor het donker worden met zijn werk stoppen
Op Sinte Geertruid, 
komt de warmte de grond uit.
 

19 mrt

JOZEF

St. Jozef helder en klaar,
geeft licht een vruchtbaar jaar.
Is het met S. Jozef klaar,
reken op een ruim goed jaar.
   
Als het helder is op St. Jozefdag,
een goed jaar men verwachten mag.
Een schone St. Jozef geeft een goed jaar.
   
Sint Jozef schoon en goed,
een vruchtbaar jaar hopen doet.
 

20 mrt

 

Hoor je de koekoek op 20 maart,
doof dan gauw de haard.
Staat de wind op 20 Maart in 't Noorden,
dan staat ze er dertien weken later nog.
   
Een koekoeksroep ter helft van maart,
is voor de boer een daalder waard.
 
 

21 mrt

BENEDICTUS VAN NURSIA

Op St. Benedictus de wind in het noorden,
dan staat hij daar zes weken.
Zuidenwind met St. Benooi,
valt het jaar in een goede plooi.
   
Op lentedag de wind in noord,
blaast nog zeven weken voort.
21 Maart, het begin van de lente,
dan is het niet altijd rijst met krenten.
 

25 mrt

MARIA BOODSCHAP

Onze Lieve Vrouwe roept de zwaluwen,
en stuurt ze ook weer terug.
8 September: Maria geboorte.
Als Maria Boodschap voor zonsondergang helder is, komt er een vruchtbaar jaar.
   
St. Michiel (29 september) steekt het licht aan, 
Maria Boodschap blaast het uit.
Het wordt 's avonds al zo lang licht dat er geen verlichting meer nodig is.
 

27 mrt

RUPERTUS

Is op St. Rupertus de hemel rein,
dan zal het ook in juli zijn.
Is het op St. Rupert helder en rein,
zo zal het in de zomer zijn.
 

29 mrt

JONAS

Op St. Jonas,
komt dikwijls vuur van pas.