DIGITALE BIBLIOTHEEK
HILDEBRANDSSON - |
WOLKEN-ATLAS / ATLAS DES NUAGES / CLOUDALTAS / MOLN-ATLAS |
Titel: Wolken-Atlas / Atlas des nuages / Couldatlas / Moln-atlas
Auteur: Hildebrandsson, Hugo Hildebrand, et al.
Uitgever / Plaats van uitgave / Jaar: Gustav W. Seitz Nachf / Hamburg / 1890
Wolken-Atlas / Atlas des nuages / Couldatlas / Moln-atlas; via Meteo France (Frankrijk).
Zie ook: Hildebrandsson 1879
Zie ook: Hildebrandsson 1896
De reproducties op deze pagina zijn geplaatst onder licentie. Bekijk de eventuele Creative Commons gebruiksvoorwaarden op de site van de rechthebbende.
De Wolken-Atlas / Atlas des nuages / Couldatlas / Moln-atlas (welke hier verder verkort wordt tot Wolken-Atlas) is een meertalige co-productie van Hugo Hildebrand Hildebrandsson met mede auteurs Wladimir Peter Köppen en George von Neumayer. Deze wolkenatlas kan als direkte voorloper beschouwd worden van de Atlas international des nuages / International cloudatlas / Internationaler Wolkenatlas welke in 1896 verscheen onder redactie van Hildebrandsson. De hier beschreven wolkenatlas is in de meteorologie beter bekend onder de naam "Hamburger Wolkenatlas" en was ondanks zijn hoge prijs een doorslaand succes.
De 4-talige Wolken-Atlas (Duits, Frans, Engels en Zweeds) bestaat uit 10 gekleurde oileverf tekeningen met in de toelichting nog een 12-tal kleinere foto's van variaties in de onderscheiden wolkensoorten. Voor de classificatie werd de indeling van Hildebrandsson en Ralph Abercromby uit 1887 gebruikt.
In deze nieuwe classificatie wordt met name hoogte in de atmosfeer waarin de wolken zich bevinden een belangrijk element. Het zou de basis worden voor de huidige indeling van de wolken in 3 families; De hoge, middelbare en lage wolken. Al in 1855 werd door Émilien Renou een wolken indeling naar hoogte gemaakt en waarin hij in de Instructions Météorologique, verschenen in de Annuaire de la Société de France, gelijk ook de wolken van middelbare hoogte introduceert, de Alto-cumulus en Alto-stratus. In de Instructions Météorologique werd in eerste aanleg het associatie en transitie model van Luke Howard verlaten, maar de wolken benamingen bleven wel gehandhaafd. Hildebrandsson en Abercromby hebben in hun nieuwe systeem ook de wolkenvormen genoemd door Ludwig Fredrich Kämtz en Philppe Weilbach opgenomen. Kämtz beschreef in de Vorlesungen über Meteorologie uit 1840 de Stratocumulus en Weilbach schreef in de Annuaire de la Société de France een stuk getiteld: Formes des nuages en Europe septentrionale, waarin de Cumulonimbus of onweerswolk benoemd wordt. Ook de Altocumulus en Altostratus, door Émilien Jean Renou al genoemd in zijn Instructions Météorologique van 1855 werd in de atlas aanvaard.
Om de wolken beter naar hoogte te kunnen indelen voor deze classificatie heeft Hildebrandsson te Uppsala de hoogtemetingen
bepaald. En Abercromby reisde 2 maal de wereld rond om er zeker van te zijn dat de wolken er overal uniform uitzagen.
Wolkenindeling naar Hildebrandsson en Abercromby (1887)
| a = Opbollende wolken (vaak bij droog weer) b = Gespreide en gesluierde wolkenvormen (vaak bij regen) |
|
| A | Hoge wolken; gemiddeld 9000 m a - 1 Cirrus b - 2 Cirrostratus |
| B | Middelhoge wolken tussen 3000 en 7000 m a - 3 Cirrocumulus a - 4 Altocumulus b - 5 Altostratus |
| C | Lage Wolken; onder de 2000 m a - 6 Stratocumulus b - 7 Nimbus (tegenwoordig Nimbostratus) |
| D | Wolken in stijgende luchtstromen a - 8 Cumulus; basis 1400 m - toppen 1800 m b - 9 Cumulonimbus; basis 1400 m - toppen 3000 tot 8000 m |
| E | Wolkenlaag, hoge nevel; basis onder de 1000 m 10 Stratus |
WOLKENPLATEN
Klik op de afbeelding naar keuze voor een groter formaat.
| Editie 1890 | ||
 I |
 II |
 1 - Cirrus |
 2 - Cirro-Stratus |
 3 - Cirro-Cumulus |
 4 - Alto-Cumulus |
 5 - Alto-Stratus |
 6 - Strato-Cumulus |
 7 - Nimbus |
 8 - Cumulus |
 9 - Cumulo-Nimbus |
 10 - Stratus |