Nederlands English Home Contact Disclaimer Sitemap Nieuw/New

WEERSPREUKEN

DECEMBER


Bening, Simon; ca 1515; Da Costa Hours; Brugge
Morgan Library & Museum

GEDICHT

 

De wind komt, wild en boos,
gesnoei uit alle gaten;
geen ruste en wilt hij, eer
hij nu eenmaal weten zal,
dat 't volk verdwenen is,
en hem wilt meester laten ...
't Is bijster, bijtend koud,
en 't wintert overal.

(Guido Gezelle)

December kent wel vriezend weer
Maar doorgaans valt er regen neer.
Men gaat voor Sinterklaas wat kopen;
En mag dan door de plassen lopen.
De middag is ook gauw op 't kortst.
Nog is er zelden strenge vorst,
Want ondanks alle donkerheid
Is het nog altijd herfsttijd.

De laatste maand verloopt zeer snel;
De vele feesten doen dat wel.
Bij 't feest der heilige geboort'
Dan staat de winter voor de poort.
Ofschoon: men heeft ook dikwijls dit:
Een groene Kerst, met Pasen wit.
En als we dan voor Oudjaar staan,
Dan komt er dikwijls een orkaan.
En breekt Silvesteravond aan....
Komt, dan maar weer van voren aan!

(P. de Haas)

 

WEERSPREUKEN DECEMBER

December veranderlijk en zacht,
een hele winter zonder kracht.
December koud en wel besneeuwd,
zo maakt de grote schuren maar gereed.
   
Is december afwisselend en zacht,
dan de winter als een kind verwacht.
December koud en in sneeuwgewaad,
een jaar vol vruchtbaarheid verraad.
   
Vloeit nu nog het sap in berk,
dan wordt de winter wis niet sterk.
Brengt december kou en sneeuw in 't land,
dan groeit 't koren zelfs op 't zand.
   
December zacht en dikwijls regen,
geeft weinig hoop de goede zegen.
Decemberregen, is geen zegen.
   
Is december veranderlijk en zacht,
geeft een winter waar men mee lacht.
Een natte december voorspelt weinig goeds.
   
Is december veranderlijk beste vriend,
dan is heel de winter slechts een kind.
December koel en nat,
ledigt gans het korenvat.
   
Decemberwind uit de oost,
brengt de zieken luttel troost.
Heeft men in december slechts vorst en slijk,
dan worden de dokters rijk.
   
Blaast de noordenwind met decembermaan,
dan houdt de winter vier maanden aan.
December vol mist, 
geeft goud in de kist.
   
Donder in de decembermaand,
beloofd veel wind voor 't jaar aanstaand.
Decembermist,
goud in de kist.
   
December koud en wel besneeuwd,
maakt de grote schuren te klein.
Droge december, droog voorjaar, droge zomer.
   
Als de R is in de maand,
is het weer niet altijd meegaand.
Oktober vijs,
november grijs,
december ijs.
 

MERKELDAGEN

 

01 dec

ELIGIUS

Vangt met Eligius de winter aan
dan stut hem voort drie maal de maan.
Als de winter begint met St. Eligius,
dan duurt hij maanden.
   
Als St. Eligius met ijs begint,
wil hij drie maanden tot vrind.
St. Elooi, 
brengt de eerste dooi,
begint het echter die dag te vriezen,
dan krijgen we vier weken vorst voor de kiezen.
   
St. Andries (30 nov) brengt de vries,
St. Elooi brengt de dooi.
 

04 dec

BARBARA

Als St. Barbara wil,
staat de vriezeman stil.
St. Barbara gaat graag,
in een wit kleed naar het bal.
 

06 dec

NICOLAAS

Brengt St. Nicolaas ijs,
dan brengt Kerstmis regen.
Op St. Nicolaas regen, 
is nooit een zegen.
 

07 dec

AMBROSIUS

St. Ambroos, patroon van bijen en van spreewen,
houdt van waaien en van sneeuwen.
St. Ambroos, patroon van bijen en van spreewen,
schei uit met waaien en sneeuwen.
 

09 dec

LEOCADIA

Sinte Leocadie, ze houdt haar water nie.
 

13 dec

LUCIA

Als St. Lucia komt,
lengen de dagen een vlooiensprong.
Deze spreuk stamt van omstreeks het jaar 1500 van de Juliaanse kalender toen de langste nacht op/rond deze datum viel.
St. Vitus (15 juni) heeft de langste dag,
St. Lucia doet hem na met de langste nacht.
Deze spreuken stammen van voor de kalenderhervorming in 1582, toen de langste nacht op/rond deze datum viel.
 

21 dec

THOMAS

St. Thomas, de kortste dag en de langste nacht. Als met St. Thomas de dagen gaan lengen,
beginnen de nachten te strengen.
 

25 dec

KERSTMIS

Vorst voor Kerstdag, brengt geen afslag. Een warme Kerstnacht maakt een koude Pasen.
   
Geeft Kerstmis warme zonneschijn,
dan zal er met Pasen nog houtvuur zijn.
Kerstmis aan de deur,
Pasen aan het veur (vuur).
   
Als de zon schijnt met Kerstmis op de toren,
dan is het vlas verloren.
Zijn de bomen om Kerstmis wit van sneeuw,
dan zijn ze in de lente wit van bloesem.
   
Te Kerstmis op de strate,
te Pasen op de plate (kachel).
Sneeuw in de Kerstnacht geeft een goede hopoogst.
   
Is het met Kerstmis nog niet koud,
dan gebruikt de winter niet veel hout.
Kerstmis donker,
de boer een jonker.
   
Zacht Kerstweer beduidt, 
de winter is nog lang niet uit.
Is de Kerst vochtig en nat,
ton en schuur niets bevat.
   
Zit met Kerstmis de kraai in het klavergroen,
op Pasen zal ze het op een sneeuwveld doen.
Is de Kerst vochtig en nat,
ton en schuur niets verwacht.
   
Met Kerstmis in de klaver de spreeuw,
met Pasen die vogel in de sneeuw.
Kerst vochtig en nat,
geeft lege zolder en vat.
   
Met Kerstmis in de klaver, 
met Pasen in sneeuw.
Veel wind in de kerstdagen,
de bomen manden vol vruchten dragen.
   
Met Kerstmis sneeuw,
beloofd met Pasen klaver.
Kerstmis winderig, Lichtmis stil, (2 feb).
een massa hooi beloven wil.
   
Kerstmis in de sneeuw,
Pasen in de modder.
Volle maan met Kerstmis, 
volle schuur met augustus.
   
Vliegen met Kerstmis de muggen rond,
dan dekt op Pasen het ijs de grond.
Kerstmis volle maan,
de vruchten komen aan.
   
Als met Kerstmis de muggen zwermen,
moet ge met Pasen uw gat verwermen.
Is op Kerstmis de hemel klaar,
verwacht dan een vrij vruchtbaar jaar.
   
Kerstmis in groen kleed,
houdt voor Pasen sneeuw gereed.
Kerstmis helder en klaar,
geeft een gezegend jaar.
   
Een groene Kerst, een witte Paas;
Een witte Kerst, een groene Paas.
Helder en klaar de Heilige Nacht,
maakt op een vruchtbaar bedacht.
   
Hangt met Kerstmis het ijs aan de twijgen,
ge zult met Pasen palmen krijgen.
Op Kerstmis lengt de dag, 
zoveel de mug geeuwen mag.
   
Een Kerstmis, die u buien ziet,
een Pasen straks met kou u biedt.
Met Kerstmis lengen de dagen,
zoverre alsdat ge teil pap kan omstoten.
   
Een Kerstmis aan de wand,
is Pasen aan de brand.
Een groene Kerstmis,
een rijk kerkhof.
 

26 dec

STEVANUS

Op St. Stefaan, sneeuw op de baan,
vuil om te gaan, koud om te staan.
Sinte Steffen, maakt alles effen,
Nieuwjaar maakt alles klaar.
   
Is de wind stil met St. Steven,
Dan zal het jaar goede oogst geven.
 

31 dec

SILVESTER

St. Silvesterwind met zonneschijn,
geeft zelden goede wijn.
Veel sneeuw op oudejaar,
veel hooi in 't nieuwe jaar.